Hebben we er goed aan gedaan?

Uit het leven van casemanager dementie Christel Ruesen.

Deze week hebben we de knoop doorgehakt bij meneer Grotenhuis. Een zeer autonome, selfmade man, die indruk maakt op iedereen die hem leert kennen. Meneer Grotenhuis is 95 jaar oud en woont al zo’n 10 jaar alleen in een rijtjeshuis in Ede. Veel mensen om hem heen zijn weggevallen, waaronder zijn geliefde vrouw. Haar mist hij nog het meest. Zijn zoon is zorgzaam betrokken bij zijn vader, maar woont aan de andere kant van het land en zijn dochter, eveneens zorgzaam betrokken, woont in het buitenland. Ze doen wat ze kunnen.

Meneer is niet de makkelijkste, nooit geweest overigens. Hij is gewend de touwtjes in handen te hebben en het leven naar zijn hand te zetten. Dat heeft hij heel lang volgehouden. En alle mensen die de laatste jaren ter ondersteuning om hem heen zijn komen te staan (zoon, dochter, thuiszorg, huishoudelijke hulp, individueel begeleider, vrijwilliger, buurman en ik als casemanager) hebben deze autonomie altijd willen respecteren. Zo lang mogelijk veilig en vertrouwd thuis.

Maar dat gaat niet meer, dat is zichtbaar voor iedereen, behalve voor meneer zelf. Al geeft hij nu soms voor het eerst toe, dat het thuis ook geen doen meer is, zo alleen. Het is niet meer veilig, het is niet meer vertrouwd.

En nu pakken we door. De afgelopen twee weken ging het zo slecht met meneer, dat het nog net geen crisissituatie is geworden, maar het is op het randje. We hebben alle dwang willen vermijden, maar als het nodig is, dan zetten we dat nu wel in. Artikel 21 in het kader van de Wet Zorg en Dwang is aangevraagd. Hopelijk hebben we het niet nodig. Gelukkig ligt er al wel een diagnose (die ook al heel wat voeten in aarde had) en is er een VV5 toegekend in het kader van de Wet Langdurige Zorg. Dus meneer heeft toegang tot het verpleeghuis. Alleen staat hij nog niet op een wachtlijst, dat proces liep nog en was voorlopig gestrand op een verplichte toetsing van Artikel 21 in de thuissituatie.

Hier lopen we als casemanagers vaker tegenaan. Want in het kader van Artikel 21 wordt de client (met gevorderde dementie) bevraagd door het CIZ of hij/zij bereid is om opgenomen te worden op een gesloten afdeling. En als de client weigert en blijft weigeren, omdat hij of zij de situatie niet goed meer overziet of angstig is voor wat er komen gaat, dan wordt het automatisch een aanvraag voor een Rechtelijke Machtiging. Een heel circus gaat dan van start in de thuissituatie met rechter, advocaat, griffier, gevolgd door verplichte opname en dan is de dwang groot. Dit proces is behoorlijk traumatisch voor zowel client als familie.

Gelukkig zijn er organisaties, en Vilente is er één van, die deze toetsing van Artikel 21, in overleg hanteren. Zodat het niet automatisch naar een Rechtelijke Machtiging leidt. En gelukkig is er voor meneer Grotenhuis een plek beschikbaar in een kleinschalig wonen setting op één van onze locaties. Alles is nu in werking om komende week opname mogelijk te maken.

Voor meneer is dit het beste, alle betrokkenen zijn het hierover eens, zelfs meneer geeft dit nu soms toe. We staan allemaal met de neuzen dezelfde kant op. En het kan zomaar gebeuren, dat door deze ingreep in de situatie meneer alsnog op heel korte termijn het tijdelijke voor het eeuwige gaat verwisselen. Ook dit heb ik met familie besproken en dit risico nemen we. De situatie is te ernstig en te kwetsbaar. We houden het met elkaar nog een paar dagen vol tot opname een feit is.

We hebben alles gedaan wat mogelijk is. En toch knaagt het aan me. Deze letterlijk en figuurlijk grote man zo te zien afglijden en toe te moeten kijken hoe hij de voor hem zo belangrijke regie niet meer in eigen handen kan houden is pijnlijk om te zien. Voor alle betrokkenen. En ook al weten we allemaal, dat het beter is zo, je zou hem toewensen, dat hij in alle rust thuis, veilig en vertrouwd zijn ogen had mogen sluiten. Wie weet, misschien is de voorzienigheid hem dit weekend alsnog genadig.

Naschrift: meneer Grotenhuis knapte het weekend tegen alle verwachtingen in weer op, maar de situatie blijft te kwetsbaar om van opname af te zien. Er is nog een afweging geweest tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde of het opname in een Hospice of opname in het verpleeghuis moest worden. Uiteindelijk is gekozen voor het verpleeghuis, omdat meneer Grotenhuis, met de dementie op de voorgrond, daar de beste zorg en ondersteuning kan verwachten.

Alle in dit verhaal gebruikte namen, plaatsen, onderlinge relaties en gebeurtenissen vermeld in dit verhaal zijn fictief. Gelijkenis met bestaande personen, relaties en situaties berust op louter toeval. Mocht u desondanks bij de gebruikte voorbeelden minder prettige gevoelens ervaren, aarzel dan niet ons hierover te contacten via communicatie@vilente.nl